federico garcía lorca ne demek?
Federico García Lorca (5 Haziran 1898 – 19 Ağustos 1936)
ve oyun yazarı,
aynı zamanda ressam, piyanist ve bestecidir. 27 kuşağının
("") sembol
üyelerinden birisidir. 'nın başlangıcında 38 yaşında iken
milliyetçiler tarafından öldürülmüştür.
Yaşamı
1898 yılında, 'nın
bölgesindeki kentinde doğan İspanyol şair
Lorca, yüzyılının en büyük iki İspanyol şairinden biri olarak kabul
edilir. Lorca'nın başarısında çocukluğunun büyük payı vardır.
'nın
kasabasında, varlıklı bir
ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Lorca'nın babası ateşli, canlı,
neşeli bir adam; annesi ise sessiz ve ağırbaşlı bir kadındı. 1928'de
yazdığı Romancero gitano (Çingene Baladı) ile ün kazanan Lorca,
ile birlikte
'nın çağdaşlaşması için çalışan sanat
adamlarından birisi olarak karşımıza çıkmaktadır.
Şiirde, politikada ve ahlak anlayışında modernliğin savunucusu olan
Lorca, eşcinsel olması nedeniyle Katolik Kilisesi ile arasının
açılmasına neden olur. 1918'de,
sınıfını, yeryüzünü şiirle doldurmuş olan 'yı
katletmekle suçlayan Lorca, geçtiğimiz günlerde gelmiş geçmiş en
başarılı edebiyat eseri seçilen 'in Don
Quixote ()'u bir
figürü olarak ele alanlara katılır. Şair kavramını acılar çekmesi
gereken bir kimse ile özdeşleştiren Lorca, 'nın hem
katledilişini kınar, hem de kanının akması gerektiğini ifade eder.
"'ta Bir Şair" adlı eserinde
'ı, cesede doymayan bir mezbahaya
benzeten Lorca, "hayvanların can çekişenler için öldürülüşünü" kaleme
alarak kafasındaki batı anlayışına yönelik eleştirel yaklaşımlarını göz
önüne serer. Lorca ve "Deli" lakaplı Salvador Dali, vücuduna saplanan
oklar ile tasvir edilen Ermişi 'ı Aziz
Yansızlık olarak yapıtlarında tasvir ederler. Dostlarınca apolitik bir
sanatçı olarak nitelenen ve herhangi bir görüşe organik bağlarla
bağlanmayan Lorca, yazdığı Yerma ve isimli oyunlarda ise Katolik
Kilisesi, yükselen ve
akımlarına karşı olan tutumunu
yansıttı. Giyim kuşamında ve evinin dekorasyonunda ölüm ile
özdeşleştirdiği beyaz rengi tercih eden şair, burjuva tarzı zevkler ve
milliyetçilik ile çatışan çalışmalar yapmakta ve Franco'cuları
masumiyeti katletmekle suçlamaktaydı.
Şiirlerinin yanı sıra için yazdığı ve
sahnelediği oyunlarla da ünlenen Lorca, eserlerinde hastalık hastalığını
ve ölümü üzerine senaryolarını Kanlı Düğün (Blood Wedding, 1935),
Yerma (1937) ve şiirlerinde başarı ile yansıtmış; ölüm - yaşam,
verimlilik - kısırlık gibi çelişkiler arasındaki inişli çıkışlı çizgiyi
başarı ile yakalamıştır.
19 Ağustos 1936'da doğduğu yörede 'nun
adamları tarafından öldürülen Lorca, uluslararası camiada - özellikle de
bir dönem yaşadığı 'de oldukça büyük bir
yas ve öldürülüşüne duyulan tepki ile - alanında idolleşmiş, saygın
fakat marjinal bir edebiyat adamı olarak hatırlanmaktadır.
Eserlerinin dünya çapında tanınmasının sebebi Lorca'nın geleneksel
kültürü ile çağdaş yaşamın
sorunlarını içtenlikle işlemiş olmasıdır. Şiirlerindeki yaşama
coşkusunu, doğa sevgisini, hüzün dolu duyguları her insan tanır ve
kendine yakın bulur.
Lorca'nın sade ve derinlikli şiirleri, geniş kitlelerce kabul görmüştür.
bir ressam olan ve yönetmen 'in yakın arkadaşıdır.
Eserleri
Şiir
- Impresiones y paisajes (Impressions and Landscapes, 1918)
- Poema del cante jondo (Poem of Deep Song, 1921)
- Libro de poemas Book of Poem, 1921)
- Oda a Salvador Dali (Ode to Salvador Dalí, 1926)
- Canción de jinete (Songs, 1927)
- Primer romancero gitano (Gypsy Ballads, 1928)
- Poeta en Nueva York (A Poet in New York, )
- Llanto por Ignacio Sánchez Mejías (Lament for Ignacio Sánchez
Mejías, 1935)
- Seis poemas gallegos (Six Galician poems, 1935)
- Diván del Tamarit (The Diván of Tamarit, 1936)
- Sonetos del amor oscuro (Sonnets of Dark Love, 1936)
- Primeras canciones (First Songs, 1936)
Tiyatro
- El Maleficio De La Mariposa (The Butterfly's Evil Spell,
1919-1920)
- Los Títeres de Cachiporra (The Billy-Club Puppets, 1922-1925)
- Mariana Pineda (1923-1925)
- La zapatera prodigiosa (The Shoemaker's Prodigious Wife,
1926-1930)
- Amor de Don Perlimplín con Belisa en su jardín (The Love of Don
Perlimplín, 1928-1933)
- El público (The Public, 1929-1930)
- Así que pasen cinco años (When Five Years Pass, 1931)
- Retablillo de Don Cristóbal (The Puppet Play of Don Cristóbal,
1931)
- (Blood
Wedding, 1932) ()
- (1934)
- Doña Rosita la soltera (Doña Rosita the Spinster, 1935)
- Comedia sin título (Play Without a Title, 1935) (yarım)
- (The House
of Bernarda Alba, 19 Haziran 1936)
Kısa Oyunlar
- El paseo de Buster Keaton (Buster Keaton goes for a stroll, 1928)
- La doncella, el marinero y el estudiante (The Maiden, The Sailor
and The Student, 1928)
- Quimera (Dream, 1928)
Senaryo
- Viaje a la luna (Trip to the Moon, 1929)
Sinema ve televizyonda Lorca
- 1. Los Abajo firmantes (With George Bush on My Mind) (2003)
(Lorca'nın oyunundan sinemaya)
- 2. Lorca, Santiago y seis poemas gallegos (1999) Kısa film
(Şiirlerinden sinemaya)
- 3. Yerma (1998) (oyundan sinemaya) İspanyol yapımı.
- 4. Viaje a la luna (1998) (yazar) İspanyol yapımı kısa film.
- 5. "Función de noche" (La zapatera prodigiosa) (1 episode, 1996) TV
episode (oyundan TV'ye)
- 6. Zapatera prodigiosa, La (1995) (TV) (oyundan sinemaya)
- 7. Bernarda Albas Haus (1994) (TV) (play "The House of Bernarda
Alba")
- 8. Barraca. Lorca sobre los caminos de España, La (1994) (TV)
(plays)
- 9. Blind Grace (1993) (opening poem "Christmas on the Hudson") ABD
yapımı
- 10. The House of Bernarda Alba (1991) (TV) (oyundan sinemaya)
- 11. Rukmavati Ki Haveli (Rukvamati's Mansion) (1991) (oyundan
sinemaya)
- 12. Casa de Bernarda Alba, La (1987) (oyundan sinemaya)
- 13. Yerma (1985) (oyundan sinemaya)
- 14. "Proceso a Mariana Pineda" (1984) TV mini-serisi (oyundan
sinemaya)
- 15. Balcón abierto, El (1984) (writer)
- 16. Dona Rozita (1984) (TV) (oyundan sinemaya)
- 17. "Estudio 1" (1. bölüm, 1983) - Mariana Pineda (1983) TV episode
(oyundan sinemaya)
- 18. Casa de Bernarda Alba, La (1982) (oyundan sinemaya)
- 19. Debi Tskvdiadshi (La Casa de Bernarda Alba) (1982) (SSCB TV)
(oyundan TV'ye)
- 20. (1981)
( tarafından oyundan
sinemaya)
- 21. Yerma (1978) (TV) (oyundan TV'ye)
- 22. "Play for Today" (1. bölüm, 1976) - The House of Bernarda
Alba (1976) dizi bölümü (oyundan TV'ye)
- 23. Noces de sang (1976) (oyundan sinemaya)
- 24. Casa de Bernarda Alba, La (1974) (TV) (oyundan TV'ye)
- 25. "Zenés TV színház" (Bodas de Sangre) (1 episode, 1974)-
Vérnász (1974) dizi bölümü
- 26. Yerma (1974) (TV) (oyundan TV'ye)
- 27. Frøken Rosita - Blomsternes sprog (1970) (Danimarka TV)
(oyundan TV'ye)
- 28. Don Christobal of de klucht met de knuppel (1969) (TV) (oyundan
sinemaya)
- 29. Frøken Rosita (1969) (TV) (oyundan sinemaya)
- 30. Zorongo (Recordando a García Lorca) (1969) (şiir)
- 31. Don Christobal og Rosita (1967) (TV) (oyundan TV'ye)
- 32. Don Perlimplins kærlighed til Belisa (1966) (TV) (oyundan
TV'ye)
- 33. Yerma (1966) (TV) (writer)
- 34. Yerma (1965) (TV) (oyundan TV'ye)
- 35. Mariana Pineda (1965) (TV) (oyundan TV'ye)
- 36. Blodsbröllop (1965) (TV) (yazar)
- 37. Doña Rosita, la soltera (1965) (oyundan TV'ye)
- 38. Bernardas hus (1964) (TV) (Oyun "La Casa de Bernarda Alba")
- 39. Huis van Bernarda Alba, Het (1963) (TV) (oyundan TV'ye)
- 40. Nozze di sangue (1963) (TV) (oyundan TV'ye)
- 41. Mariana Pineda (1963) (TV) (oyundan TV'ye)
- 42. Yerma (1963) (TV) (oyundan TV'ye)
- 43. Cogida y la muerte, La (1963) (şiir "Llanto por la muerte...")
- 44. Thamar en Amnon (1962) (şiir "Thamar y Amnón")
- 45. Jerma (1961) (TV) (yazar)
- 46. Fröken Rosita (1960) (TV) (oyundan TV'ye)
- 47. "Play of the Week" (1 episode, 1960) - The House of Bernarda
Alba (1960) dizi bölümü (oyundan TV'ye)
- 48. "ITV Play of the Week" (1 episode, 1960)- The House of Bernarda
Alba (1960) dizi bölümü *(oyundan TV'ye)
- 49. Treurzang voor Ignacio Sanchez Mejias (1960) (TV) (poem)
- 50. House of Bernarda Alba (1960) (TV) (oyundan sinemaya)
- 51. Huis van Bernarda Alba, Het (1959) (TV) (oyundan TV'ye)
- 52. "Armchair Theatre" (1 bölüm, 1958) - The House of Bernarda
Alba (1960) dizi bölümü (oyundan TV'ye)
- 53. Bernarda Albas Haus (1957) (TV) (oyundan TV'ye)
- 54. Eto nachinalos tak...(It Began This Way) (1956) (yazar) (as S.
Garbuzov)
- 55. Bodas de sangre (1938) (oyundan sinemaya)
- 56. A Federico García Lorca (1937) (şiirler "La casada infiel" ve
"Prendimiento de Antoñito el Camborio")
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Dış bağlantılar
Orijinal kaynak: federico garcía lorca. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Kategoriler